Tümü

ÇOCUKLARDA AKUT BRONŞİOLİT NEDİR?

Akut bronşiolit soğuk algınlığı ve grip ile ortaya çıkan viral bir enfeksiyondur. İki yaşından küçük çocuklarda sıklıkla viral etkenlerin neden olduğu; hışıltılı solunum, öksürük, göğüste çekilmeler ve nefes vermede uzama ile karakterize bronşiolitlerin inflamasyonu ile seyreden bir hastalıktır. Akut bronşiolit, süt çocukluğu döneminde alt solunum yolu enfeksiyonunun en sık nedenlerindendir. Anne sütü ile beslenmenin ilk yıldaki bronşiolite bağlı hastaneye yatırılma sıklığını azalttığı gösterilmiştir. Çocuklarda solunum yolu enfeksiyonlarının en sık nedeni virüslerdir. Viral solunum yolu enfeksiyonları tüm yaş gruplarını etkilese de sıklıkla iki yaş altı çocuklarda epidemilere yol açar.

ÇOCUKLARDA AKUT BRONŞİOLİT NASIL ORTAYA ÇIKAR VE BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hastalık tipik olarak üst solunum yolu semptomları ile başlar, yaklaşık üç gün sonra alt solunum yolu belirtileri ve semptomları görülür, bu da üç ile beşinci günlerde zirve yapar ve daha sonra yavaş yavaş düzelir. Alt solunum yolu etkilendiğinde hastada görülen belirtiler;

• Öksürük,
• Hırıldama,
• Hızlı nefes alma,
• Nefes darlığı,
• Artan solunum çabası
• Soğuk algınlığı bulguları (burun akıntısı),
• Apne
• Beslenme zorluğu
• Huzursuzluk
• Aşırı uyuklama

Özellikle iki aydan küçük çocuklarda apne tek başına ilk başvuru şikâyeti veya bulgusu olarak gözlemlenebilir. Konjonktivit, otit ve farenjit bazı hastalara eşlik edebilir.

ÇOCUKLARDA AKUT BRONŞİOLİT TANI YÖNTEMLERİ

Bronşiolit tanısı klinik olarak konulur. Bronşiolit tipik olarak 2 yaşından küçük hastalarda değişken derecede solunum sıkıntısına ilerleyen iki ile üç günlük ateş, öksürük gibi bulgular ile başlar. Bronşiolit tanısı koymak için göğüs radyografileri ve laboratuvar çalışmaları gerekli değildir ve rutin olarak önerilmemektedir. Fakat tipik bronşiolit vakalarında tanı yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:

• Akciğer grafisi
• Nazofarengeal sürüntü
• Tam kan sayımı
• Kan gazI
• Bakteri kültürler

ÇOCUKLARDA AKUT BRONŞİOLİT TEDAVİ YÖNTEMLER

Bronşiolit, kendini sınırlayan bir hastalıktır. Çoğu çocuk hastalığı hafif geçirir ve evde destekleyici bakım ile tedavi edilebilir. Akut bronşiolit tedavisinde temel amaç, çocuğun yeterli hidrasyon ve oksijenizasyonunun sağlanmasıdır. Bebeklerde oksijen satürasyonu yakından izlenmeli, hava açlığı olan çocuklarda beklenmeksizin nemli oksijen desteği sağlanmalıdır.

Bronşiolit tanısı alan çocukların çoğu evde, ailelerinin beslenmesine dikkat etmesi ve solunum durumunun dikkatli gözlemiyle izlenebilir. Daha öncesinde sağlıklı olan orta derecede bronşiolitli bebekler bakım veren kişi ve kişilerin de özellikleri göz önüne alınarak ayaktan takip edilebilir. Hastalık başlangıcından sonraki ilk günlerde tablo ağırlaşabileceğinden tekrarlayan muayene ve değerlendirme önemlidir. Uygun tedavi verildikten sonraki sık aralıklı takiplerde hastalık derecesinde azalma kaydedilirse evde tedavisi devam edilebilir. Ağır bronşiolitli hastalar mutlak suretle hastanede yatırılarak tedavi edilmelidir. Hastaneye yatırılmalarında temel amaç; riskli çocuklarda çocuğun hidrasyon ve oksijenizasyonunun garanti altına alınmaya çalışılmasıdır.

1. PCR TESTİ: Doktor muayenesi sonrası, hastada belirti varsa; Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen PCR testi (boğaz-burun sürüntüsü) hastaya uygulanmaktadır. Testler Halk Sağlığı Laboratuvarlarında taranıp, sonuçlar Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünce açıklanmaktadır. Testin sonuçlanması zaman aldığından testi yaptıran kişinin izolasyon kurallarına uyarak test sonuçlarını beklemesi gerekmektedir.

2. PCR TESTİ ÖZEL:  PCR testleri alındıktan sonra Halk Sağlığı Laboratuvarlarına sonuç için gönderilmektedir. Fakat test için başvuran hasta sayısının fazla olması, test sonuçlarının açıklanmasının zaman alması gibi durumlar nedeniyle testlerin sonuçlarının çıkması bazen üç günü bulabilmektedir. Bu sebeple PCR testleri kendi özel laboratuvarlarımızda çalışılarak, pandemiyle mücadelenin önemli bir parçası olan enfekte kişinin izole edilmesi açısından süreci hızlandırmaktadır.

3. ANTİKOR TESTİ: Antikor testi uygulamasında çeşitli analiz yöntemleri ile iki parametreye bakılır. Bu parametreler:

• Kişinin daha önce COVID-19 virüsünü geçirip geçirmediği,
• Kişinin şuanda COVID-19 virüsü taşıyıp taşımadığıdır.

Antikor testi genelde iki saat içerisinde sonuç vermekte olup, PCR testine göre daha hızlı sonuç alınmaktadır.

COVİD-19 BİLGİLENDİRME PANELİ

YENİ KORONAVİRÜS HASTALIĞI (COVID-19) NEDİR?

Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19), ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında solunum yolu belirtileri (ateş, öksürük, nefes darlığı) gelişen bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüstür.

Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edilmiştir. Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei eyaletindeki diğer şehirlere ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine ve diğer dünya ülkelerine yayılmıştır.

Koronavirüsler, hayvanlarda veya insanlarda hastalığa neden olabilecek büyük bir virüs ailesidir. İnsanlarda, birkaç koronavirüsün soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi daha şiddetli hastalıklara kadar solunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu bilinmektedir. Yeni Koronavirüs Hastalığına SAR-CoV-2 virüsü neden olur.

Belirtileri Nelerdir?

Belirtisiz olgular olabileceği bildirilmekle birlikte, bunların oranı bilinmemektedir. En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir.

Nasıl Bulaşır?

Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır. Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağıza temas etmek risklidir.

Kimler Daha Fazla Risk Altında?

COVID-19 enfeksiyonu ile ilgili şimdiye kadar edinilen bilgiler, bazı insanların daha fazla hastalanma ve ciddi semptomlar geliştirme riski altında olduğunu göstermiştir.

• Vakaların yüzde 80’i hastalığı hafif geçirmektedir.
• Vakaların %20’si hastane koşullarında tedavi edilmektedir.
• Hastalık, genellikle 60 yaş ve üzerindeki kişileri daha fazla etkilemektedir.

Hastalıktan En Çok Etkilenen Kişiler:

• 60 yaş üstü olanlar
• Ciddi kronik tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar:
• Kalp hastalığı
• Hipertansiyon
• Diyabet
• Kronik Solunum yolu hastalığı
• Kanser gibi
• Sağlık Çalışanları

Çocuklar Risk Altında Mı?

Çocuklarda hastalık nadir ve hafif görünmektedir.

Çocuklarda şimdiye kadar ölüm görülmemiştir.

Hamileler Risk Altında Mı?

COVID-19 enfeksiyonu gelişen gebe kadınlarda hastalığın ciddiyeti konusunda sınırlı bilimsel kanıt vardır.

Bununla birlikte mevcut kanıtlar COVID-19 enfeksiyonu sonrası hamile kadınlar arasındaki hastalık şiddetinin, hamile olmayan yetişkin COVID-19 vakalarına benzer olduğunu ve hamilelik sırasında COVID-19 ile enfeksiyonun fetüste olumsuz bir etkisi olduğunu gösteren hiçbir veri olmadığını göstermektedir.

Şu ana kadar COVID-19’un hamilelik sırasında anneden bebeğe bulaştığına dair de bir kanıt bulunmamaktadır.

Tanı Nasıl Konur?

Yeni Koronavirüs tanısı için gerekli moleküler testler ülkemizde mevcuttur. Tanı testi sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarında ve belirlenmiş Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapılmaktadır.

Korunma Yolları Nelerdir?

Mümkün olduğu kadar yurtdışına yolculuk yapılmaması önerilmektedir. Yurtdışına çıkışın zorunlu olduğu durumlarda aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir:

Akut solunum yolu enfeksiyonlarının genel bulaşma riskini azaltmak için önerilen temel ilkeler Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) için de geçerlidir. Bunlar;

• El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
• Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.
• Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır (mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı).
• Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık temizlenmelidir.
• Hastaların yoğun olarak bulunması nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli, sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla temas en aza indirilmelidir.
• Öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağız tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmeli, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içi kullanılmalı, mümkünse kalabalık yerlere girilmemeli, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burun kapatılmalı, tıbbi maske kullanılmalıdır.
• Çiğ veya az pişmiş hayvan ürünleri yemekten kaçınılmalıdır. İyi pişmiş yiyecekler tercih edilmelidir.
• Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar gibi genel enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçınılmalıdır.
• Seyahat sonrası 14 gün içinde herhangi bir solunum yolu semptomu olursa maske takılarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi verilmelidir.

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI COVID-19 BİLGİLENDİRME SAYFASI’NDAN ALINTILANMIŞTIR.