AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ

Böbrek vücut tuzunun ve su oranının düzenlenmesinde merkezi rol oynar.

Akut böbrek yetmezliği; böbrek fonksiyonlarının saatler ve günler içerisinde azalması ya da kaybı, nitrojenli artıkların atılımının gerçekleşememesi, sıvı ve elektrolit dengesinin korunamaması gibi belirtilerle ortaya çıkan böbrek fonksiyonlarının ani kaybı olarak da nitelendirilen, pek çok organ ve sistemi de etkileyen bir hastalıktır.

Akut böbrek yetmezliğinde serum kreatinin ve kan üre azotu seviyeleri yükselir. Böbrek yetmezliği için kullanılan bir belirteç serum kreatinindir, fakat kreatinin yavaş, duyarsız ve hafif yetmezlikleri tespit etmesi mümkün değildir. Serum kreatinin bir günde birikmesi bir kaç saat gereklidir.

AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ NEDENLERİ

  • Susuz kalmak,
  • Uzun süren ishal,
  • Kusma vs. nedeniyle sıvı kaybı,
  • Ani ve çok kan kaybı,
  • Ağır yanıklar,
  • Çocukluk döneminde sık tekrarlayan boğaz enfeksiyonları,
  • Prostat büyümesi sonucu uzun süre idrar yapamama

AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ BELİRTİLERİ

  • İdrar miktarında azalma,
  • Ayaklarda, dizlerde sıvı birikimine bağlı ödem,
  • Yorgunluk,
  • Halsizlik,
  • İştah kaybı,
  • Mide bulantısı ve kusma,
  • Göğüs ağrısı,
  • Nefes darlığı,
  • Ruhsal veya akli değişiklikler

AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ NELERE SEBEP OLUR?

Böbreğin birincil görevi sıvı, elektrolit ve asit-baz dengesini sağlamak, hücre dışı sıvının hacim ve içeriğini düzenlemektir. Akut azalması oluşan yıkım ürünlerinin (üre, kreatinin), sodyum (Na), hidrojen (H), potasyum (K), fosfor (P) gibi iyonların ve suyun atılımının bozulmasına sonuçta solüt ve suyun birikmesine neden olur. Böbrek fonksiyon bozukluğunun süresine ve ağırlığına bağlı olarak bu ürünlerin birikimi ile metabolik asidoz, hiperkalemi, vücut sıvı denge bozukluğu ve çeşitli organ sistemlerine etkisi (çoklu organ yetmezliği) ortaya çıkabilir.

AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Akut böbrek yetmezliğe neden olan altta yatan rahatsızlık kontrol altına alarak hastalığı durdurmak ya da yavaşlatmak mümkün olabilir. Böbrek yetmezliğine neden olan rahatsızlığa göre uygulanacak tedavi yöntemleri de değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle tedaviye başlamadan önce hastalığın alt nedenleri araştırılmalıdır. Tansiyonu kontrol altında tutmak, kolesterol seviyesini kontrol altında tutmak, böbreklerde sıvı birikimine yönelik uygulamalar, diyet ve diyaliz tedavi yöntemlerindendir.