ADET DÜZENSİZLİĞİ NEDEN OLUR?
Kadın üreme fonksiyonu, ilk kanama ile başlar ve menapoza kadar sürer. Bu sürede kadının organizmasında, özellikle üreme organlarında, her ay düzenli değişiklikler olur. Buna menstrual siklus adı verilir.Adet döngüsü, 21 ila 35 günde bir tekrarlayarak, 2 ila 8 gün sürer. Bu dönemde ortalama 20- 60 ml kan kaybı olur. Yani miktar olarak bakıldığında ise günde 3-4 pet değiştirilmesi normal olarak kabul edilir. 8 günden uzun, 100 ml veya daha çok kan kaybı olan, 21 günden kısa veya 40 günden daha uzun aralıklarla olan kanamalar görülüyorsa adet düzensizliği vardır ve anormaldir.
ADET DÜZENSİZLİĞİ NEDENLERİ
- Hormonal doğum kontrol yöntemleri
- Ağır egzersizler
- Ergenliğe yeni girmiş ve menopoza girmeye yaklaşmış kadınların hormon düzeyleri durumu
- Anorekisya, bulumiya gibi yeme bozuklukları
- Diyabet, tiroit gibi hormonal bozukluklar
ADET KANAMASININ YOKLUĞU (AMENORE)
Amenore, kısaca adet kanamasının yokluğu veya kesilmesi olarak tanımlanmaktadır. Amenore birçok farklı durumdan kaynaklanabilir. Ayrıntılı bir değerlendirme ve fiziki muayene gerektirebilir. Hastalık öyküsü, hormon düzeyleri ve laboratuvar değerlendirmeleri amenoreye sebep olan faktörleri ortaya çıkarmaya yardımcı olacaktır.
ADET KANAMASININ ÇOKLUĞU (HİPERMENORE)
Hipermenore, adet kanamalarının düzenli aralıklarla, ancak fazla miktarda ve/veya 7 günden uzun süreyle oluşmasıdır. Hipermenorenin diğer bir tanımı hastanın yaşam kalitesini fiziksel, duygusal, sosyal ve maddi olarak etkileyen; tek başına veya diğer semptomlarla birlikte görülen aşırı kan kaybıdır.
Pratikte kan kaybının ölçülmesi pek mümkün olamamaktadır. Aylık kan kaybının 60 ml’yi aşması demir eksikliği anemisine de neden olabilmektedir. Hipermenore diğer sık rastlanan kanama bozukluklarından ayırt edilmelidir. Bunların arasında, düzensiz aralıklarla kanama, sık ve aşırı miktarda kanama, 21 günden kısa aralıklarla kanama ve belirgin yapısal veya sistemik anormallik olmaksızın ortaya çıkan kanamalar yer alır.
TANI VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Adet düzensizliği ile başvuran hastalarda, hasta öyküsü büyük önem taşır. Hastaya; hangi sıklıkla adet olduğu, kaç gün sürdüğü, kanama miktarı, günde kaç ped kullandığı, adet sırasında ağrısının olup olmadığı varsa şiddetinin miktarı, cinsel olarak aktif olup olmadığı gibi sorular sorularak ön tanı konabilir.
Hekim tarafından olası sebeplere yönelik testler istenir (kan testi, hamilelik testi, hormon testi) . Yine altta yatan hastalığın tanısını koymaya yönelik ultrason, MRI gibi görüntüleme tekniklerinden yararlanılır.
